Grammar

Zaimki osobowe W języku angielskim wyróżniamy zaimki osobowe w funkcji podmiotu oraz zaimki osobowe w funkcji dopełnienia. Zaimki osobowe w funkcji podmiotu
I aɪ ja we wiː my
you juː ty you juː wy
he hiː on
she ʃiː ona they ðeɪ oni/one
it it ono
Zaimki osobowe w funkcji podmiotu (subject pronouns) odpowiadają na pytanie kto/co? i w zdaniu oznajmującym stoją bezpośrednio przed orzeczeniem, podobnie jak ich polskie odpowiedniki. Zaimki osobowe z czasownikiem to be (być): I am aɪ æmja jestem You are juː ɑːty jesteś, wy jesteście He is hiː ɪzon jest She is ʃiː ɪzona jest It is ɪt ɪzono jest We are wiː ɑːmy jesteśmy They are ðeɪ ɑːoni/one są Uwaga! O ile w języku polskim w większości wypadków możemy pominąć zaimek w funkcji podmiotu, w angielskim zdaniu jego użycie jest obowiązkowe (wyjątkiem są zdania rozkazujące). Sama forma czasownika często nie pozwala określić, do której osoby odnosi się orzeczenie. W pytaniach zaimek w funkcji podmiotu stoi bezpośrednio po czasowniku. Are they here?Są tutaj? How are you?Jak się macie? Are we ready?Jesteśmy gotowi? Zob. sekcję Zaimki osobowe w funkcji dopełnienia .

W języku angielskim użyjemy zaimka you bez względu na to, jaka relacja łączy nas z osobą, do której się zwracamy. Sygnałem, że jesteśmy na nieformalnej stopie - on first-name terms – jest użycie jego imienia, czyli właśnie first name ˈfɜːstˌneɪm.

Czasownik “to be” w czasie teraźniejszym To be (być) należy do czasowników nieregularnych i jako jedyny ma w czasie Present Simple i Past Simple formy, które tak znacząco odbiegają od bezokolicznika Odmiana czasownika to be w czasie Present Simple:
I am æm ja jestem we are ɑː my jesteśmy
you are ɑː ty jesteś you are ɑː wy jesteście
he/she/it is ɪz on/ona/ono jest they are ɑː oni, one są
Zwróć szczególną uwagę na formy 1. i 3. os. liczby pojedynczej: am i is. W pozostałych osobach użyjemy formy are. W połączeniu z zaimkami formy czasownika to be często mają postać ściągniętą, utworzoną przy użyciu apostrofu:
I am I'm aɪm We are We're wɪə
You are You're jʊə You are You're jʊə
He is He's hiːz
She is She's ʃiːz They are They're ðεə
It is It's ɪts
Przykłady zdań oznajmujących: I am ready. - I'm ready.Jestem gotowy. You are right. - You're right.Masz/Macie rację. He is here. - He's here.Jest tutaj. We are ready. - We're ready.Jesteśmy gotowi. They are ready. - They're ready.Są gotowi. Tworzenie pytań Żeby zbudować pytanie z czasownikiem to be w czasie Present Simple wystarczy zamienić miejscami podmiot i orzeczenie. Taki zabieg nazywamy inwersją. Przyjrzyj się przykładowym zdaniom, w których funkcję podmiotu pełni zaimek:
Am I ...? jestem...? Are we ...? jesteśmy...?
Are you ...? jesteś...? Are you ...? jesteście...?
Is he/she/it ...? jest...? Are they ...? są...?
W odpowiedzi użyjemy tej samej formy czasownika i odpowiedniego zaimka osobowego. Np. Are you ready? Yes, I am.Jesteś gotowy? Tak, jestem. Am I your friend? Yes, you are.Jestem twoim przyjacielem? Tak, jesteś. Is John here? Yes, he is.Czy jest tu John? Tak, jest. Is she happy? Yes, she is.Jest szczęśliwa? Tak, jest. Is it ready? Yes, it is.Czy (ono) jest to gotowe? Tak, jest. What's your name? – My name is ...Jak się nazywasz? – Nazywam się... Are the boys here? Yes, they are.Czy chłopcy są tutaj? Tak, są. Czasownik to be może wystąpić w dwóch funkcjach: jako czasownik główny (lexical verb) albo czasownik posiłkowy (auxiliary verb). W tej drugiej roli bierze udział w tworzeniu niektórych czasów gramatycznych i strony biernej. Uwaga! W czasie Present Simple podobnie zachowują się czasowniki modalne: can (móc, potrafić), have (mieć), must (musieć) i may (móc, mieć pozwolenie). I can speak English.Umiem mówić po angielsku. Can you speak English?Umiesz mówić po angielsku? I must do it.Muszę to zrobić. I have got it.Mam to. Have you got it?Masz to? Zob. sekcję Czasowniki posiłkowe i Czasowniki modalne w Lekcji 4.

Czasownik CAN kæn (móc) w czasie teraźniejszym ma taką samą formę we wszystkich osobach. Uwaga, nigdy nie łączy się on z to! Np. I can... - Mogę/Umiem..., Can I go? - Mogę iść?, Can you help me? - Możesz/Możecie mi pomóc?. []

Forma skrócona ...'s czasownika be łączy się nie tylko z zaimkiem (he's, it's, what's), ale także na przykład z rzeczownikiem: My name is... - My name's... - Nazywam się...

Czasowniki Czasowniki w języku angielskim posiadają stosunkowo mało form. Z wyjątkiem trybu rozkazującego, zawsze wymagane jest użycie podmiotu. Poszczególne formy czasownika nie wskazują na konkretną osobę, ponieważ zwykle te same formy łączą się z kilkoma osobami! Rzeczowniki regularne mogą tworzyć formy zakończone na -ed (czas przeszły, strona bierna), -s lub -es (czas Present Simple) i -ing (imiesłów czynny i rzeczownik odczasownikowy). Zupełnie inne formy przyjmują czasowniki nieregularne, które omówimy później.
Czas Present Simple – wprowadzenie Present Simple – czas teraźniejszy prosty – to jeden z podstawowych czasów w języku angielskim. Użyjemy go, mówiąc o: powtarzających się, rutynowych czynnościach, zwyczajach i nawykach, a także powszechnie znanych prawdach, zasadach czy faktach. Chociaż czas Present Simple ma w nazwie “prosty”, tworzenie niektórych form może sprawiać Polakom trudności. Na początek wystarczy zapamiętać, że zdanie oznajmujące tworzymy przy użyciu podmiotu (np. zaimka) i bezokolicznika danego czasownika. Uwaga! Jeśli podmiotem jest 3. os. liczby pojedynczej (np. on - he, ona - she, ono - it), do czasownika dodajemy końcówkę -s. Np. I speak, You speak, He/She/It speaks, We speak, You speak, They speak... You know. - He knows.Ty to wiesz. - On to wie. We hope... - He hopes ...Mamy nadzieję... - On ma nadzieję... They want it. - She wants it.Chcą to. - Ona to chce. W wypadku niektórych czasowników końcówka będzie miała postać -es. Np. I go... - She goes... gəʊzChodzę... - Ona chodzi... We do it. - He does it. dʌzRobimy to. - On to robi. Nieco bardziej złożoną kwestią jest sposób tworzenia pytań i przeczeń oraz inne aspekty związane z Present Simple – angielski wyraźnie różni się tu od polskiego. Zob. także sekcję czas Present Simple i jego użycie w lekcji 6

Uwaga! Czasownik HAVE hæv (mieć) w czasie teraźniejszym ma taką samą formę we wszystkich osobach z wyjątkiem 3. os. liczby pojedynczej – w tym wypadku przyjmuje formę HAS hæz! Powiemy zatem: I have, you have, he has, she has, it has, we have, they have. Np. I have... - Ja mam..., ALE: John has... - John ma...

Przeczenie – “NOT” Przeczenia we wszystkich czasach tworzymy za pomocą partykuły przeczącej NOT dodawanej do czasownika modalnego lub posiłkowego. Przykłady zdań przeczących z czasownikiem be: I am not ready.Nie jestem gotowy. He is not here.Nie ma go tutaj. We are not friends.Nie jesteśmy przyjaciółmi. They are not happy.Nie są szczęśliwi. Partykułę not w połączeniu z niektórymi czasownikami możemy skrócić za pomocą apostrofu do postaci ...n't. Z czasownikiem be: is not - isn't ˈɪzənt i are not - aren't ɑːnt. Przykłady: She isn't here.Nie ma jej tutaj. It isn't easy.To nie jest łatwe. You aren't ready.Nie jesteś gotowy. We aren't happy.Nie jesteśmy szczęśliwi. Uwaga! W 1 osobie liczby pojedynczej nie skracamy formy not. Skróceniu ulega jedynie forma I am - I'm. Zatem zdanie przeczące w formie skróconej brzmi I'm not... W podobny sposób tworzymy przeczenia z czasownikami modalnymi: can (móc) i have (mieć). Uwaga! Forma przecząca czasownika CAN to cannot lub w skrócie can't kɑːnt. I cannot come., I can't come.Nie mogę przyjść. We cannot do it., We can't do it.Nie potrafimy tego zrobić. Forma przecząca czasownika HAVE to have not lub w skrócie haven't ˈhævnt. Natomiast w 3 osobie liczby pojedynczej przeczenie to ma postać has not lub w skrócie hasn't ˈhæznt. NOT używamy w podobny sposób, tworząc przeczenia zdań rozkazujących oraz przeczenia w czasie Present Simple - do not lub w formie skróconej don't dəʊnt. Przykłady: I don't know., I don't understand.Nie wiem., Nie rozumiem. They don't speak English.Oni nie mówią po angielsku. Don't be afraid.Nie martw się. Więcej o tworzeniu przeczeń przy okazji omawiania kolejnych czasów. Partykułę przeczącą not możemy umieścić na początku zdania (przed zaimkami, wyrazami takimi jak all, every, only) lub na końcu zdania, kiedy odnosimy się do poprzedniej wypowiedzi. Przykłady: I hope not., I'm afraid not.Mam nadzieję, że nie., Obawiam się, że nie. Not me., Not now.Ja nie., Nie teraz. Notatka: Przeczenia możemy tworzyć także za pomocą wyrazów przeczących, takich jak: no (żaden), never (nigdy), nothing (nic), nobody (nikt). Na przykład: He has no friends.Nie ma (żadnych) przyjaciół. She never speaks English.Nigdy nie mówi po angielsku. Uwaga! Należy jednak pamiętać, że w literackiej odmianie języka angielskiego nie można w jednym zdaniu użyć podwójnego przeczenia!

Forma skrócona przeczenia ...are not ma dwa warianty: ...aren't lub ...'re not. Przykłady: You aren't... lub You're not... Podobnie przeczenie ...is not można skrócić do postaci He isn't... lub He's not...

Zaimki osobowe w funkcji dopełnienia W zdaniach oznajmujących zaimki osobowe w funkcji dopełnienia (object pronouns) stoją po orzeczeniu i często trafiają na ostatnią pozycję. Zaimki osobowe w funkcji dopełnienia to:
me miː ja, mnie, mi us ʌs my, nas, nam
you juː ty, ciebie, tobie you juː wy, was, wam
him him on, jego, jemu
her hɜː ona, jej them ðem oni, ich, im
it ɪt to, temu, tego
Uwaga! Angielskie zaimki osobowe mogą zmieniać swoją postać w zależności od pozycji w zdaniu. Wyjątkiem są you oraz it I am here. - It's me.Ja jestem tutaj. - To ja. You are here. - Is it you?Ty jesteś tutaj. - Czy to ty? He is here. - It's him.On jest tutaj. - To on. She is here. - It's her.Ona jest tutaj. - To ona. We are here. - It's us.My jesteśmy tutaj. - To my. They are here. - It's them.Oni są tutaj. - To oni. Chociaż w porównaniu do polskiego angielski dysponuje mocno ograniczonym repertuarem form zaimkowych, te same relacje możemy wyrazić w obu językach dzięki użyciu przyimków. It's from me.To ode mnie. He's with me.On jest ze mną. It's from him.To od niej. She's with him.Ona jest z nim. They're with us.Są z nami. It's from us.To od nas. It's about them.Chodzi o nich. Dobra wiadomość: z chwilą, kiedy zapamiętasz, jaką postać mają zaimki w funkcji podmiotu, a jaką w funkcji dopełnienia, znasz już wszystkie formy.

Zwróć uwagę, że angielskie zdanie It IS me – To (JESTEM) ja w dosłownym tłumaczeniu na polski brzmiałoby “To JEST ja”.

Polskie przypadki wyrażamy po angielsku głównie przy użyciu przyimków, np. of (kogo/czego), by (kim/czym), to (komu/czemu).

Bezokolicznik z “TO” Formy z TO niemal zawsze musimy użyć, wprowadzając bezokolicznik w zdaniu. I need to go.Muszę iść. He's ready to start.Jest gotowy, żeby zaczynać. We want to do it.Chcemy to zrobić. They learn to speak.Uczą się mówić. Uwaga: W języku angielskim istnieje wiele wyrazów, które mogą wystąpić zarówno w funkcji rzeczownika, jak i czasownika. Przyimek to wyraźnie sygnalizuje, że mamy do czynienia z bezokolicznikiem czasownika, z kolei przedimek (a lub the) jednoznacznie wskazuje na rzeczownik. Zob. sekcję w lekcji . Bez przyimka to występują zawsze czasowniki modalne: can (móc, potrafić), must (musieć), may (móc, mieć zezwolenie). Np. He can speak English.Umie mówić po angielsku. I must go.Muszę iść. She must study.Musi się uczyć. You may go.Możecie iść. Zob. więcej Czasowniki modalne w lekcji 4 Przymika to nie postawimy także przed formami takimi jak will, shall, should, would, po przeczeniach don't (Present Simple) i didn't (Present Simple) oraz po czasowniku let. Przypadki te zostaną omówione szczegółowo w kolejnych lekcjach. Uwaga: w zdaniu podrzędnym to przed bezokolicznikiem często tłumaczymy jako polskie żeby (zd. celowe). Zob. sekcję Bezokolicznik celu - “TO” w lekcji 6

Zwrotu be about to... używamy, kiedy mówimy, że ktoś zamierza coś zrobić albo że coś wkrótce się wydarzy. Np. I'm about to go... - Zamierzam iść..., It's about to start! - Zaraz się zacznie!

Coffee to go to w języku angielskim kawa na wynos.