6.3.1Tryb przypuszczający

Tryb przypuszczający może być wyrażony za pomocą tzw. Konjunktivu oraz trybu przypuszczającego (formy opisowej). Poza trybem przypuszczającym Konjunktiv jest również używany do wyrażania życzeń, próśb oraz w mowie zależnej.KonjunktivW języku niemieckim wyróżnia się Konjunktiv I oraz Konjunktiv II.Formy Konjunktivu tworzy się za pomocą typowych końcówek osobowych czasu teraźniejszego, ale z małymi różnicami. W 2. os. l. poj. i mn. dodaje się -e-. 1. i 3. os. l. poj. kończą się na -e. Oba Konjunktivy różnią się tylko podstawą, do której dołączane są końcówki.
osobaliczba pojedyncza liczba mnoga
1. ich -e wir -en
2. du -est ihr -et
3. er -e sie -en
Konjunktiv IWyraża życzenie, wezwanie oraz bywa wykorzystywany w mowie zależnej.Lang lebe das Geburtstagskind!Niech żyje solenizant!Sie sagt, sie habe Durst.Mówi, że chce się jej pić.Formę Konjunktiv I tworzy się przez dodanie wyżej wymienionych końcówek do tematu czasownika. Wyjątkiem jest jedynie czasownik sein, który w 1 i 3 os. l. poj. występuje bez końcówki.
osoba machen müssen sein
ich mache müsse sei
du machest müssest seiest
er mache müsse sei
wir machen müssen seien
ihr machet müsset seiet
sie machen müssen seien
W przypadku czasowników mocnych nie dochodzi ani do przegłosu, ani do zmiany -e- w -i- w temacie czasownika.
osoba fahren geben stoßen
ich fahre gebe stoße
du fahrest gebest stoßest
er fahre gebe stoße
wir fahren geben stoßen
ihr fahret gebet stoßet
sie fahren geben stoßen
Konjunktiv IIKonjunktiv II wykorzystywany jest podobnie jak nasz tryb przypuszczający, można go tłumaczyć jako polskie „by”. Konjunktiv czasu przeszłego wyraża warunek w teraźniejszości, Konjunktiv Plusquamperfekt - warunek w przeszłości.a)Konjunktiv ImperfektKonjunktiv Imperfekt w języku niemieckim odpowiada polskiemu trybowi przypuszczającemu w czasie teraźniejszym.Er ginge nach Hause.Poszedłby do domy.Hättest du Zeit?Miałbyś czas?W przypadku czasowników słabych Konjunktiv Imperfekt ma taką samą formę jak czas przeszły w trybie oznajmującym, dlatego przeważnie zastępuje się go trybem warunkowym Konditional I odpowiedniego czasownika.W przypadku czasowników mocnych formy Konjunktiv tworzy się od from trybu oznajmującego czasu przeszłego. Samogłoska rdzeniowa podlega przegłosowi.
osobaliczba pojedyncza liczba mnoga
1. ich käme wir kämen
2. du käm(e)st ihr käm(e)t
3. er käme sie kämen
b)Konjunktiv PlusquamperfectKonjunktiv Plusquamperfekt odpowiada polskiemu trybowi przypuszczającemu w czasie przeszłym.Wenn er nur etwas früher gekommen wäre!Gdyby przyszedł chwilę wcześniej!Tworzy się za pomocą czasownika haben lub sein w formie Konjunktiv Imperfekt oraz imiesłowu czasu przeszłego czasownika znaczeniowego.
ich hätte/wäre + imiesłów czasu przeszłego
Tryb warunkowyTryb warunkowy jest formą opisową (po niemiecku würde-Form), która zastępuje przede wszystkim Konjunktiv Imperfekt czasowników słabych, ale także mocnych oraz mieszanych. Nie jest używana w przypadku czasowników posiłkowych i modalnych.Formy trybu warunkowego w czasie teraźniejszym tworzy się za pomocą formy Konjunktiv Imperfekt czasownika werden oraz bezokolicznika I.
ich würde + bezokolicznik I
Ich würde ins Kino gehen.Poszedłbym do kina.