12Skracanie zdań podrzędnych
Za pomocą konstrukcji bezokolicznika z zu można w języku niemieckim zastąpić niektóre rodzaje zdań podrzędnych. Muszą być jednak spełnione określone warunki.Zdania podrzędne z dasszdania nadrzędne i podrzędne mają ten sam podmiotIch bin überzeugt, dass ich es schaffe.Ich bin überzeugt, es zu schaffen.Jestem przekonany, że sobie poradzę.dopełnienie zdania nadrzędnego jest podmiotem zdania podrzędnegoEr bittet uns, dass wir auch kommen.Er bittet uns, auch zu kommen.Prosi, żebyśmy też przyszli.w zdaniu podrzędnym podmiotem jest man, a w zdaniu nadrzędnym esEs ist wichtig, dass man ins Ausland reist.Es ist wichtig, ins Ausland zu reisen.Ważne jest, żeby wyjeżdżać za granicę.Zdania podrzędnego z dass nie można zastąpić konstrukcją bezokolicznikową z zu po czasownikach: sagen, lesen, schreiben, hören itd.Zdania okolicznikowe celudamit za pomocą um - zuDu musst viel Obst essen, damit du gesund bist.Du musst viel Obst essen, um gesund zu sein.Musisz jeść dużo owoców, żebyś był zdrowy.Okolicznikowe skutkuzu - als dass za pomocą um - zuIch habe zu wenig Erfahrungen, als dass ich diese Arbeit machen könnte.Ich habe zu wenig Erfahrungen, um diese Arbeit machen zu können.Mam zbyt mało doświadczenia na to, żebym mogła wykonywać tę pracę.Zdania warunkoweohne dass za pomocą ohne - zuEr kam zu spät, ohne dass er sich entschuldigte.Er kam zu spät, ohne sich zu entschuldigen.Mimo, że przyszedł spóźniony, nie przeprosił.statt dass za pomocą statt - zuWir sollten lieber spazieren gehen, statt dass wir hier herumsitzen.Wir sollten lieber spazieren gehen, statt hier herumzusitzen.Powinniśmy się raczej przejść, niż tu przesiadywać.Zdania bezokolicznikowe z zu zastępują zdania podrzędne, dlatego należy je oddzielać przecinkiem.