16.1Szyk wyrazów w zdaniu
Szyk wyrazów w zdaniu w języku francuskim jest raczej stały:(OKOLICZNIK –) PODMIOT - ORZECZENIE - DOPEŁNIENIE - OKOLICZNIKÀ Noël, les parents ont offert de beaux cadeaux à leurs enfants.Na Boże Narodzenie rodzice dali swoim dzieciom piękne prezenty.Najpierw wyrażony jest podmiot, a następnie orzeczenie:Les invités arrivent.Goście przybywają.Rzeczownik stojący przed czasownikiem to podmiot, a rzeczownik, który następuje za orzeczeniem, to dopełnienie bliższe:La France a battu les États-Unis.Francja pokonała Stany Zjednoczone.Dopełnienie bliższe stoi najczęściej przed dopełnieniem dalszym, chyba że wymagają tego względy stylistyczne, na przykład jest on rozwinięty:J'ai déjà rendu les livres à Pierre.Już oddałem Pierrowi te książki.J'ai déjà rendu à Pierre les livres dont on avait parlé.Już oddałem Pierrowi te książki, o których rozmawialiśmy.Tam, gdzie nie może dojść do zamiany podmiotu z dopełnieniem, szyk wyrazów może być dostosowany do zamiarów mówiącego:l'auteur qui critique le publicAutor, który krytykował publicznośćl'auteur que critique le publicAutor, którego krytykowała publicznośćQui est-ce qui cherche M. Dubois ?Kto szuka pana Dubois?Qui est-ce que cherche M. Dubois ?, Qui M. Dubois cherche-t-il ?, M. Dubois, qui cherche-t-il ?Kogo szuka pan Dubois?Okolicznik miejsca i czasu może występować na początku zdania, ale wówczas jest oddzielony przecinkiem:De temps en temps, je désespère un peu.Od czasu do czasu tracę nadzieję.
